2009

Jac en Jan Vinken

Het ophalen van melkbussen in Stevensweert door de familie Vinken.
In de periode van 1948 tot 1967 werd de melk (met melkbussen variërend van 25, 30 tot 35 liter inhoud) dagelijks bij de plaatselijke melkveebedrijven opgehaald per vrachtauto. De melkbussen werden overgebracht naar de melkfabriek Sibema, gelegen aan de Brugweg te Pey-Echt. Het ophalen begon ’s morgens vroeg rond 07.00 uur, dus voor de melkveehouders betekende dat nog vroeger opstaan. Vooral in de wintermaanden was het een lastige zaak om de vrachtauto te starten. In die tijd was het gewoon dat de motor via een bijgeleverde sleutel werd aangezwengeld. Dat kostte kracht en veel geduld. En oppassen dat de zwengel niet terugsloeg!

Eerste route in 1948: begonnen medio 1948 met een Ford, bouwjaar 1946 en een laadvermogen van 3,5 ton.
Als hulp (en chauffeur): Sjang Clerx †, Herman Coenen †.
Vervolgens: Sef Cormaux †, Jan Bogie (Ohé en Laak) †, Tom Sangers (Ohé een Laak), Th. Beunen (Hingen), Piet Heuts (Montfort) †.

Route:
Centrum Stevensweert:
 

              

























Bilt:
C. Wuts-Vos           
Harie Moors-Vos
Piet Vos
Sjang Beckers   
Wiel Vos
Wullem Jessen
Jac Goossens
Joost Indemans
Piet Bottie
Wim Indemans
Wiel Stassen


Eiland:
Kinderen Janssen
Neer Michels
Sef Cormaux
Hoebert Indemans
Sjang Verwijlen
Pierre van den Bergh
Vic Hennen
Jan Hannen
Gebr. Seegers
Bovendeert
Jan Laumen
Graad Vos

Brandt:
Hein Verlinden
Sjang Seegers (van het Huuske)
Michels

Vervolg Eiland:
Ed Slijpen
Piet Stams
G. Mestrom-Niessen
Toon Sevriens

Kanaalstraat:
Jan Welters

Geenzie (over de brug Julianakanaal):
Harie Verwijlen (café en weegbrug, Berkelaarsweg, Echt)
Later kwamen er nog twee laadplaatsen bij op de Wilhelminalaan in Echt (Meeuwissen en Hees).

Het vervolg.
In 1953 werd de Ford vervangen door een Bedford met torpedofront en een laadvermogen van 5 ton. In die tijd bevatten de melkbussen 25 tot 30 liter melk. De melkbussen werden na het ledigen van de melk weer bij de diverse melkveebedrijven teruggezet. Vaak moesten dan de dames de bussen reinigen. ’s Winters was het aantal bussen aanmerkelijk minder. In de zomer bedroeg het aantal melkbussen vaak 140 tot 160 stuks en moesten deze bussen in twee lagen op de vrachtauto worden gestapeld. Eerst tillen van de grond naar de bodem van de vrachtauto (bepaalde techniek: zwaaien en met de rechterknie een zetje geven op de laadbak van de vrachtauto) en vervolgens van de bodem van de vrachtauto naar een stellage boven op de eerste melkbussen. Zwaar werk!
Einde jaren 1950, begin jaren 1960, werd de inhoud van de melkbussen aangepast van 25 naar 35 liter per bus. Nog meer gewicht tillen!
 
In 1957 werd een vervangende auto aangeschaft met een verlengde laadbak zodat het stapelen achterwege kon blijven. In de jaren zestig werd de melkfabriek van Pey-Echt gemoderniseerd en konden de melkbussen na lediging ter plaatse in de fabriek machinaal worden gewassen. Een heleboel minder werk voor de vrouw des huizes!
De vrachtauto werd in 1962-1963 vervangen door een nieuw voertuig (Bedford, frontstuur) met verlengde laadbak en een laadvermogen van 6,5 ton.
In de beginperiode werden de melkveehouders iedere maand contant betaald voor de geleverde melk via een zogenaamd melkzakje dat we op de fabriek in ontvangst namen. Vaak werd dit melkzakje afgegeven dan wel in de kraag tussen deksel en melkbus gestopt. Toen was er nog geen of weinig criminaliteit in het brave Stevensweert.
Later werd het melkzakje vervangen door overmaking via de Boerenleenbank (later Rabobank). Een veilige methode!
Door bedrijfsbeëindigingen en bedrijfsverplaatsingen is de melkroute in de periode 1960 en volgende jaren diverse malen aangepast.
De melkbussen werden zeven dagen in de week opgehaald. Alleen in de winterperiode was er op zondag geen ophaaldienst. In de beginperiode gebeurde het ophalen met ingehuurde krachten. Later, bij het opgroeien van de gezinsleden, werden de zonen van Jac Vinken ook op zaterdag en zon- en feestdagen ingezet: Piet †, Jac, Mat †, Jan.
Medio 1966 – 1967 werd het ophalen van de melkbussen beëindigd. In de genoemde periode werden de melkbussen afgeschaft en werd overgegaan tot het ophalen van de melk met tankauto’s. Iedere melkveehouder kreeg toen een opslagtank op het bedrijf. En daarmee eindigde de melkophaaldienst van Vinken-Bongaarts.