2013

DE BARON

G.P.J. Janssen

Uit de familiekroniek van de familie Janssen te Stevensweert.
Joannes Antonius Janssen en Maria Catharina Janssen-Staals hadden 6 kinderen. Mathijs Janssen, geboren de  10de  februari 1820 te Stevensweert en overleden de 22ste april 1903 eveneens  te Stevensweert, was de tweede in de rij van 6 kinderen. Joannes Antonius Janssen overleed op 56 jarige leeftijd de 21ste september 1836 te Stevensweert. Maria Janssen-Staals overleed op 74 jarige leeftijd de 18de juni 1866 te Stevensweert.


De oudste zoon Wilhelmus huwde op 23 april 1857 te Echt met Ida Hubertina Kanters. Hij overleed de 16de mei 1879 te Echt( Aesterberg).

Mathijs Janssen huwde met Anna Elisabeth Bekkers de 5de januari 1854 . Zij gingen wonen op het Eiland in een huis dat eigendom was van Mathijs.
De weduwe Janssen (Maria Catharina Staals) woonde met haar kinderen in de Molenstraat Noord waar ze verschillende woningen bezat.
Het huis Molenstraat Noord 6 werd in 1858 door Mathijs Janssen herbouwd en er vond een deling plaats van de bezittingen van wijlen Joannes Antonius Janssen en de weduwe Maria Catharina Janssen-Staals tussen hun 4 zonen (Willem, Mathijs, Joannes, Leonardus). Mathijs Janssen werd eigenaar van Molenstraat Noord 6 en ging er met zijn vrouw Anna en moeder Maria wonen.

 

Het huis Molenstraat Noord 6 in het jaar 1953 (enkele jaren vóór een grote restauratie door Bèr en Riet Janssen-Aarts, waarbij o.a. de deur werd verplaatst naar de voorzijde van het huis).

Mathijs en Anna kregen 4 kinderen:
-Peter Hubertus Janssen * 12-06-1856 (Stevensweert)
-Joannes Hubertus Janssen * 24-06-1859 (Stevensweert)
-Willem Gerardus Hubertus Janssen * 12-06-1862 ( Stevensweert)
-Catharina Elisabeth Janssen *24-07-1864 +13-12-1871 te Stevensweert.
Catharina stierf op 7-jarige leeftijd.

De familie Janssen en in bijzonder Mathijs Janssen waren niet onbemiddeld. Mathijs Janssen  bezat 2 panden in Stevensweert (o.a. de boerderij Molenstraat Noord 6) en 2 panden op ’t Eiland . Verder was Mathijs  ook  de eigenaar  van een aanzienlijke hoeveelheid landbouw- , weide-, en bosgrond.
Een en ander is terug te vinden in de Memories van Aangifte van de nalatenschappen bij de diverse sterfgevallen (Regionaal Limburgs Archief te Maastricht), bedelingsakten en kadastrale inventarisaties. De huizen op het Eiland speelden waarschijnlijk een rol als tijdelijke huisvesting voor de broers en zussen van  Mathijs nadat hun moeder bij hem op Molenstraat Noord 6 ging wonen.

- Later woonde  Peter Janssen (zoon van Mathijs en Elisabeth) en Mieke Indemans,   gehuwd op de 7de november 1881 in de woningen op het Eiland. Nog weer later verhuisden zij naar Gielenhof in Eghel.       
- Jan Janssen (de 2de zoon van Mathijs) huwde met Gertrud Bohnen uit Susteren de 7de  november 1892 in Susteren. Zij was enigst kind. Zij gingen op de boerderij in de Kloosterstraat nr. 1 in Susteren wonen. Deze boerderij was het huwelijkscadeau  van Gertrud’s ouders.                                                                    
- Gerardus Janssen ( de 3de zoon van Mathijs)  en  Catharina Indemans, gehuwd op de 23ste april 1894, gingen wonen op Molenstraat Noord 6 bij hun ouders Mathijs Janssen en Anna Janssen-Bekkers. Na het overlijden van zijn echtgenote in 1901, hertrouwde Gerardus met Brigitta Vinken.



Dochter Betje Janssen met haar vader Graad Janssen en stiefmoeder Brigit Janssen-Vinken met dochtertje Til Janssen.
Moeder Brigit was een zeer bedreven naaister. Dat is o.a. te zien aan de mooie muts van Til en de mooie jurk van Betje.
Foto uit 1906.

Volgens de verhalen van Gerardus Janssen en zijn kinderen (Maria, Betje, Netje, Til, Bertha en Hubert (Bèr)) zou Mathijs in de zeventiger, tachtiger en negentiger jaren van de 19de eeuw  veel  gemeentegrond (Koeweide) van de gemeente gepacht hebben om zijn schapen te laten grazen. De mensen van Stevensweert noemden Mathijs Janssen daarom “De Baron”. Een bijnaam die ook Mathijs zijn nageslacht met zich meedroeg, b.v. Gerard van Bèr van Graad van de baron (= Gerard Janssen, zoon van Bèr Janssen, zoon van Gerardus Janssen).

Maar ook in Susteren had Mathieu Janssen, een zoon van Jan Janssen (2de zoon van Mathijs), de bijnaam  “Ut Barunke”. Thieu’s zoon  George Janssen en  zus Tonny  zijn in de zestiger jaren van de 20steeeuw naar Stevensweert gegaan om te zien of er nog iets  van de oorsprong van deze bijnaam was te achterhalen. Zij hebben gesproken met Anna Richter-Cretskens (café op de markt) en Catho Indemans-v.d.Laar (Molenstraat Noord). Zij vertelden dat Mathijs Janssen een trotse zelfverzekerde man was, die altijd klaar stond als mensen hulp nodig hadden. Hij ging ‘s zondags naar de kerk gekleed in een zwart pak met bolhoed en in zijn hand een wandelstok met een gouden knop. De mensen zeiden: Hij loopt rond als de “Baron”. En zo kreeg hij de naam ”De Baron”.

Lei Peters (Sint Annadijk Stevensweert) vertelde eenzelfde verhaal. Zijn vader, die destijds  in de Mandenmakersstraat woonde, had  hem dat verhaal verteld.
Har Rutten (de conservator van het Streekmuseum in Stevensweert) zei dat deze verklaring kan kloppen, omdat er  in de eerste helft van de 19de eeuw op kasteel Walburg in Ohé en Laak een echte baron woonde, die wellicht ook wel eens zo op het Eiland in de Maas rondliep. Het betreft baron Carl Philipp Ferdinand Hermann Riedesel d’Eisenbach, geboren in Brunswijk op 25 nov. 1775 en overleden op kasteel Walburg 21 december 1853. Hij was tweemaal gehuwd. De eerste keer met Charlotte L.W.H. van Hompesch en de tweede keer met Josephine F.Ch. de Riccé. Zij liggen alle drie begraven op het familiekerkhof naast de protestantse kerk in Stevensweert.

Hier woonde de echte baron: kasteel Walburg te Ohé en Laak.

     Gerard Janssen, de schrijver van dit artikel,
       met zijn opa Graad Janssen. Foto uit 1948.

Conclusie: Antonius Janssen en zijn echtgenote Maria Janssen-Staals, Mathijs Janssen en zijn echtgenote Elisabeth Janssen-Bekkers en hun drie zonen Peter, Jan en Gerardus Janssen waren in hun tijd -een tijd die zeker niet gemakkelijk was- industriële revolutie- onrustig Europa met oorlogen etc.- mensen, die in hun noodzakelijke behoeften konden voorzien en onafhankelijk waren van anderen.
Veel mensen moesten in die tijd de eindjes aan elkaar knopen en daarom in Duitsland op de steenfabrieken (brikkenovens) of in Wallonië in de staalfabrieken gaan werken. De familie Janssen stond altijd voor elkaar klaar en als het kon hielpen ze ook anderen.
Peter Janssen en zijn vrouw Mieke Janssen-Indemans pachtten Gielenhof in Eghel bij Helden, een boerderij met 27 ha. grond. (Zie Peter Janssen)
Jan Janssen studeerde in Maaseik voor Kruisheer, maar ontmoette Gertrudis Bohnen uit Susteren en trouwde met haar en had een interessant leven. Werd o.a. bierbrouwer. (zie Jan Janssen)
Gerardus Janssen was de opvolger van zijn vader Mathijs Janssen op de boerderij  Molenstraat Noord 6 en bouwde er in 1901 een bakoven en was naast landbouwer ook bakker. (zie Gerardus Janssen)

G.P.J. Janssen

Stamboom van de familie Janssen;